Genel Ekonomik Durum
Yalova İlinin ekonomisi temel olarak tarım sektöründe çiçekçilik ve seracılık, sanayi sektöründe tekstil, kimya ve kağıt gibi alanlar ile turizm sektörüne dayanmaktadır.
Ekonomik gelirlerin önemli bir kısmını tarım ve turizm sektöründen elde edilen gelirler oluşturmaktadır. Seracılık ve süs bitkileri üretimi; kapsadığı alan bakımından küçük paya sahip olmakla birlikte; tarımsal üretimde sağladığı ekonomik girdi bakımından yüksek bir paya sahiptir. Ülke kesme çiçek üretiminin yaklaşık % 20’lik bölümü Yalova tarafından gerçekleştirilmektedir. Yapılan üretim sadece yurt içi pazarlarda tüketilmemekte, aynı zamanda ihracat yapılmaktadır.
Yazlık turizminin önem taşıdığı Yalova’da özellikle Çiftlikköy ve Çınarcık kıyı şeridinde yazlık siteler bulunmaktadır. Ayrıca Termal ve Armutlu kaplıcaları turizm gelir kaynakları arasındadır.
İlde plastik, tekstil, elyaf, kimya, dondurulmuş gıda, kağıt ürünleri, ambalaj ve otomotiv yedek parçası konusunda üretim yapan sanayi kuruluşları faaliyetlerini sürdürmektedir. Sanayi Sicil Belgesi alan kuruluşların iş kollarına göre dağılımı şu şekildedir. Tekstil sektöründe 15, kimya sektöründe 3, enerji sektöründe 2, kağıt sektöründe 2, tarım sektöründe 4, inşaat sektöründe (hazır beton tesisi olarak) 4, gıda sektöründe 6, mermer, maden ve seramikte 6 adet büyük sanayi işletmesi mevcuttur.
Yalova Ticaret ve Sanayi Odası kayıtlarına göre, İlde bulunan büyük ölçekli sanayi kuruluşları ile konfeksiyon dikim atölyelerinin sayısı; 17’si gerçek, 117’si tüzel olmak üzere toplam 134’tür.
İl’de bazı sektörlerin sektör payları ve gelişme hızı şöyledir:
SEKTÖR ADI SEKTÖR PAYI ( % ) GELİŞME HIZI ( % )
Tarım 7,3 31,8
Sanayi 37,6 82
Ticaret 28 67
Ulaştırma ve haberleşme 6,3 62,2
ÇALIŞAN NÜFUSUN İKTİSADİ FAALİYET KOLLARINA GÖRE DAĞILIMI
|
İKTİSADİ FAALİYET KOLLARI
|
2005 YILI
|
Tarım, Avcılık, Ormancılık ve Balıkçılık
|
441
|
Madencilik ve Taşocakçılığı
|
-
|
İmalat Sanayi
|
4.660
|
Elektrik, Gaz ve Su
|
219
|
İnşaat
|
437
|
Toptan ve Perakende Ticaret, Lokanta ve Oteller
|
1.166
|
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama
|
324
|
Mali Kurumlar, Sigorta, Taşınmaz Mallara Ait İşler ve Kurumlar, Yardımcı İş Hizmetleri
|
98
|
Toplum Hizmetleri, Sosyal ve Kişisel Hizmetler
|
2.255
|
İyi Tanımlanmamış Faaliyetler
|
-
|
TOPLAM
|
9.570
|
Yalova Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliğine, merkez ilçede 10, Altınova’da 1, Armutlu’da 1, Çiftlikköy’de 2, Çınarcık’ta 2 ve Termal’de 1 adet olmak üzere toplam 17 adet meslek odası kayıtlı olup, bunların faal üye sayısı 7.499’dur.
İlimizde sanayi sicil belgesi sahibi belli başlı 73 sanayi kuruluşunda istihdam edilen kişi sayısı 4.485 tir.
Merkez ilçede Kirazlı mevkii Bursa yolunda faaliyet gösteren 712 işyerine sahip, Çiftlikköy ilçesinde de 378 işyerine sahip küçük sanayi siteleri mevcuttur.
Altınova ilçesinde Gemi Yapım Tersanesi kurulması ile ilgili olarak özel sektör tarafından fizibilite çalışmaları başlatılmış olup, halen ÇED ve jeolojik etüd çalışmaları yürütülmektedir. Bu proje kapsamında yan sanayi ile birlikte 8.000 kişiye iş imkanı sağlanması ve ülke ekonomisine yaklaşık olarak yıllık 3 milyar dolar katma değer sağlanması öngörülmektedir.
Yine Altınova’da yaklaşık 2.000 kişiye iş imkanı sağlaması öngörülen, her biri 850 m² kapalı alana sahip toplam 30 işyerinden oluşacak Yalova Konfeksiyoncular Küçük Sanayi Sitesi inşaatı devam etmekte olup, inşaatın 2007 yılında tamamlanması hedeflenmiştir.
İlde bulunan şirketlerin 1.657’si şahıs firmaları, 1.459’u limited, 34’ü kollektif, 3’ü komandit, 150’si anonim, 176’sı yapı kooperatifi, 40’ı motorlu taşıyıcılar kooperatifi, 4’ü esnaf ve kefalet kooperatifi, 6’sı tüketim kooperatifi, 3’ü kooperatif birlikleri, 29’u tarımsal kalkınma kooperatifi, 6’sı su ürünleri kooperatifi, 7’si küçük sanatkarlar kooperatifi, 1’i vakıf işletmeleri, 1’i de diğer kuruluşlar olmak üzere toplam 3.576 iktisadi kuruluş mevcuttur. İlde toplam 1.536 şirket ve kooperatif kapalı, 124 şirket ve kooperatif ise tasfiye halindedir.
Dış ticarette Yalova ilinden en çok kesme çiçek ve tekstil sektöründe kullanılan önemli bir hammadde olan elyaf ihraç edilmektedir. İthal edilen ürünlerin başında ise, bazı kimyevi hammaddeler, iplik, elyaf, makine ve çiçek soğanı bulunmaktadır. Genel olarak ithalat tutarı, ihracat tutarından çok yüksek gerçekleşmektedir. 2005 yılı itibarıyla Yalova Gümrük Müdürlüğünden yapılan ihracat ve ithalat tutarları şöyledir:
2005 yılı İthalat : 304.509.239 ( $ )
|
2005 yılı İhracat : 24.396.212 ( $ )
|
İlimiz, vergi gelirleri açısından ülkemize önemli katkılarda bulunmakta olup, tahsilat oranı genel olarak yüksektir. İlimizde 10.799 adet gelir vergisi, 1.872 adet kurumlar vergisi, olmak üzere toplam 12.671 adet faal mükellef bulunmaktadır. Potansiyel mükellef sayısı 54.162 adettir. 2005 yıl sonu itibariyle 172.775.460,52 YTL vergi tahakkuk ettirilmiş olup, vergi gelirleri tahsilat miktarı 138.240.663,61 YTL’dir. Buna göre vergi gelirleri tahsilat oranı % 80 dir.
Devlet Planlama Teşkilatının 2003 yılında yapmış olduğu “İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırmasına” göre Yalova 9. sırada yer almaktadır.
İlin 2001 yılı kişi başına düşen milli geliri 3.463 Dolar olup, buna göre Yalova Türkiye’nin Kocaeli ve Bolu’dan sonra üçüncü zengin ilidir. Başka bir deyişle Yalova ili, Türkiye ortalamasına göre (2.160 Dolar) yaklaşık % 60 daha zengin bir ildir. İlin 2005 yılı vergi gelirlerinin kamu harcamalarını karşılamasına bakıldığında, 129.187.000 YTL gelir elde edilmesine karşılık Yalova’ya 109.367.000 YTL harcama yapıldığı görülmektedir. Diğer bir ifade ile ilden elde edilen gelirin % 85’i Yalova’ya harcanmıştır.
İlimizde 10.632 sigortalı işyeri ve toplam 19.612 sigortalı bulunmaktadır. Bağ-Kur’a bağlı üye sayısı 15.631 ve Bağ-Kur’dan emekli, ölüm ve maluliyet aylığı alan sigortalıların sayısı ise 5.073’tür
Türkiye İş Kurumuna 2005 yılı içinde iş bulma amacıyla 1.912’si erkek, 753’ü kadın olmak üzere toplam 2.665 kişi başvurmuş, bunlardan 182’si erkek, 67’si ise kadın olmak üzere toplam 249 kişi işe yerleştirilmiştir. 2006 yılının ilk 6 ayında ise iş bulma amacıyla 1.007’si erkek, 616’sı kadın olmak üzere toplam 1.623 kişi başvuruda bulunmuş, bunlardan 548’i erkek, 148’i kadın olmak üzere toplam 696 kişi işe yerleştirilmiştir. 2005 yılında 1.849 kişi işsizlik sigortası için müracaatta bulunmuştur. İşsizlik ödeneği alırken işe giren sayısı 286 kişi olup, 1.578 kişinin ödemesi de devam etmektedir.
Yalova Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Başkanlığı tarafından, 2005 yılında 1.340.500 YTL , Belediyeler tarafından da 355.300 YTL tutarında Sosyal yardım yapılmıştır.