YALOVA YÖRESİNDEN DERLENEN ATASÖZLERİ
A
1- Ağaç kendi kökünde biter.
2- Ağacın kurdu içinden olur.
3- Ağaçlı yerden yel eksik olmaz.
4- Ağacı sevdiren aşı, insanı sevdiren işidir.
5- Ağır taş yerinde gerek.
6- Ak it, kara it, hepsi bir it.
7- Alçak duvardan herkes atlar.
8- Altı aylık seyisliği var, kırk yıllık fışkı karıştırır.
9- Altı kaval üstü şişhane.
10- Altın pas tutmaz, deli yas tutmaz.
11- Ali. ıhın verdiği taşar dökülür, kulun verdiği başa kakılır.
12- Allah bir kapı kaparsa, bir kapıyı açar.
13-Allah dağına göre kar verir.
14- Anasının bastığı yavru incinmez.
15- Ana ile kız dövüşmüş, komşu sahi sanmış,
16- Aslan varken kediye ciğer düşmez.
17- Aşısız bağdan, otsuz dağdan ne beklenir.
18- Ayağını derin tut, başını serin, kendine bir iş bul, düşünme derin.
19- Ayıdan post, düşmandan dost olmaz.
B
20- Babası oğluna bir bağ bağışlamış, oğlu babasına bir salkım vermemiş
21- Bağ babadan, zeytin dededen kalmalı.
22- Bağ ağlamalı ki zeytin gülsün.
23- Bağa bak üzüm olsun, üzüm yemeğe yüzün olsun.
24- Bakarsan bağ olur. Bakmasan dağ olur.
25- Balık baştan kokar.
26- Balığın mekanı usta balıkçının oltası altıdır.
27- Balık balığı yutmazsa, balık denizi yutardı.
28- Bekle koca kız bahtın açılır.
29- Bekar gözü ile kız alınmaz.
30- Bir çiçekle yaz gelmez. 31-Bıçak sapını kesmez.
32- Bin nasihatten bir musibet yeğdir.
33- Bozacıya boza satılmaz.
34- Bugünün işini yarına bırakma.
35- Bulan bulgur kaynatır, bulmayan omuz oynatır.
36- Bulutsuz yağmur yağmaz.
C
37- Cambaz ipte, balık dipte gerek.
38- Can boğazdan gelir.
39- Can sağlığı, cihan varlığı.
40- Cana gelen mala gelsin.
41- Cahili ata bindirmişler, bey oldum sanmış.
42- Ceviz gölgesi, yavuz gölgesi.
43- Cevizle ekmek yemesi, güzelle muhabbet etmesi.
44- Cevizi karga diker, kızılcık kendi biter.
45- Çingene eşeği önde gider.
46- Cihanda yar ol, bar olma.
Ç
47- Çalı çırpı ile ev yapılmaz, kırık tüfekle av yapılmaz.
48- Çalışmak ibadetin yarısıdır.
49- Çingenenin ekmeği rüyasına girer,
50- Çürük iple kuyuya inilmez.
51 - Çorak yere tohum ekilmez.
D
52- Dağ dağa kavuşmaz, insan insana kavuşur.
53- Dağda keklik sayılmaz.
54- Damlaya damlaya göl olur, göl birikir sel olur.
55- Demir tavında dövülür.
56- Dedesi koruk yemiş, torununun dişi kamaşmış.
57- Deli kuyuya bir taş atmışta kırk akıllı çıkaramamış,
58- Denizden geçip çayda boğuldu.
59- Deniz dalgasız, kapı halkasız olmaz.
60- Derin kuyunun sesi çok çıkar.
61- Denizcinin parası pul, karısı dul.
62- Denize düşen köpüğe sarılır.
63- Dilenci torbası dolmaz. 64-Donsuzun gönlünden on top bez geçer.
65- Dost ağlatır, düşman güldürür.
66- Dost başa düşman ayağa bakar.
67- Dumansız baca olmaz.
68- Dünya malı dünyada kalır.
69- Dünya kimseye kalmaz.
E
70- Ebe çok olunca çocuk ters gelir.
71 - Eken bilmez, biçen bilir.
72- Ekmeği fırıncıdan al da noksan olsun.
73- Ekmek çiğnenmeden yutulmaz.
74- Ek buğdayı arpayı, takma boğazına torbayı.
75- Elin ağzı torba değil ki büzesin.
76- El elden üstündür.
77- El atına binen tez iner.
78- Elden çıkan ele girme.
79- El eliyle yılan tutan, yalan tutar.
80- Elin ayranı yürek soğutmaz.
81- El öpmekle dudak aşınmaz.
82- Elmayı kapan alır.
83- Elma kökünden uzağa düşmez.
84- Elma dalında durunca taş atan çok olur.
85- Elle ekilen dille toplanmaz.
86- Eski hamam, eski tas.
87- Eşek düşünür, at tepinir.
88- Ev alma, komşu al.
89- Evli evine, köylü köyüne.
90- Ev sıvasız, kuş yuvasız olmaz.
F
91- Fazla naz aşık usandırır.
92- Fakir oyuna çıkınca davul patlarmış.
93- Fesadın işi kesat gider.
94- Falcı falcıya fent edemez.
95- Fare kaçmayınca delik görünmez.
G
96- Gafil çobana dağ taş kurt kesilir.
97- Garibe bir selam bin altın gibidir.
98- Garip kuşun yuvasını Allah yapar.
99- Getir fili yutsun Nil’i.
100- Gelin ata binmiş ya hak demiş.
101- Geveze köpek yolda koşar,
102- Göle su gelinceye kadar kurbağanın gözü patlar,
103- Göçmenin rızkı çok, ömrü az olur.
104- Göz gördüğüne inanır.
105- Gören göz kılavuz istemez.
106- Gözü aç olanın karnı tok olmaz.
107- Gökten ne yağdı da yer kabul etmedi.
108- Gönül ister yüz utanır.
109- Gülü seven dikene katlanır,
110- Güvendiğin dağlara kar yağar.
111 – Gün doğmadan neler doğar.
112- Güç olmasın, geç olsun.
113- Gün karası gider, yüz karası gitmez.
114- Güzele bakmak sevaptır.
115- Gülme komşuna gelir başına.
116- Güvenme ele, kaptırma sele.
H
117- Hacı hacıyı Mekke'de bulur.
118- Hak diyince su durur.
119- Hamama giren terler.
120- Ham demir dövülmez.
121 - Her buluttan yağmur yağmaz.
122- Her peştamal bağlayandan karı olmaz.
123- Her horoz kendi çöplüğünde öter.
124- Her yokuşun bir inişi vardır.
125- Hırsız evden olursa Öküz bacadan kaçar.
126- Hocaya giden muskasız gelmez.
İ
127- İğneyi düşüren yere bakar.
128- İki horoza bir çöplük dar gelir.
129- İki cambaz bir ipte oynamaz.
130- İki karpuz bir koltuğa sığmaz.
131- İnsan insandan, yük yükten ağırdır.
132- İp inceldiği yerden kopar.
133- İt itin ayağına basmaz.
134- it taştan, bacı kardeşten korkar.
135- İtin kılından hırka dokunmaz.
136- iyi dost kara günde belli olur.
137- İyilik et denize at, balık bilmezse halik bilir.
138- iyi söz dinletir, kötü söz esnetir.
139- İyilik et komşuna, gelsin başına.
K
140- Kabı olmayanın kazancı olmaz.
141- Kaçan balık iri olur.
142- Kadıya yalan, karıya inan olmaz,
143- Kağnı devrilince yol gösteren çok olur.
144- Karda ezen izini belli etmez.
145- Kar yağar iz örtülür.
146- Karga kafeste beslenmez.
147- Kaşığı ile yedirir, sapı ile göz çıkarır.
148- Kavgasız ev çalgısız düğüne benzer.
149- Kaz gelen yerden tavuk esirgenmez.
150- Kazanın gözü kördür. 151 - Kel ölür sırma saçlı olur.
152- Kel başa şimşir tarak.
153- Kestirme yoldan giden çok dolaşır.
154- Keresteci rüyasında yangın görür.
155- Kılda keramet olsa keçiyi havaya çekerler.
156- Kılık kıyafet, sıçana ziyafet.
157- Kızım sana söylüyorum gelenim sen anla.
158- Kırık tüfekle av yapılmaz.
159- Kilim altında davul çalınmaz.
160- Kocamışın evladı olmaz.
161- Komşu komşunun külüne muhtaçtır.
162- Korkunun ecele faydası yoktur.
163- Kör köre kılavuz olsa ikisi de kuyuya düşer,
164- Kör ölür badem gözlü olur.
165- Köpeğin hatırı yoksa, sahibinin hatırı vardır.
166- Kurttan kuzu doğmaz.
167- Kumar parasıyla cami yapılmaz.
168- Kul kusursuz olmaz.
169- Küpü yapan kulpu takar.
L
170- Lafla karın doymaz.
171- Lafla peynir gemisi yürümez.
M
172- Mal canın yongasıdır.
173- Mal yemezin malını yerler.
174- Mart ayı dert ayı.
175- Martın körpesi, Şubat'ın arpası.
176- Martta sıçan siymesin, Nisan yağsız dinmesin.
177- Meyveli ağaca balta vurulmaz.
178- Meyve ağacına herkes yardım eder.
179- Misafir umduğunu değil, bulduğunu yer.
180- Misafirin pişkini gelir iş günü.
N
181 - Nankör yemeğini yer kabını pisler.
182- Namaza meyli olmayanın ezanda kulağı olmaz.
183- Nerede hareket orada bereket.
184- Ne ekersen onu biçersin.
185- Nerede börek oraya gidek.
186- Nerede iş oradan sıvış.
187- Oğlan dayıya, kız halaya çeker.
188- Oğul kalkar babaya bakar.
189- Okumayı öğrenmeyen yük taşır
190- Orman yağmurun yularıdır.
Ö
191- Öfke ile kalkan zararla oturur.
192- Öküze boynuzu ağır gelmez.
193- Ölenle ölünmez.
194- Parmağı kesilmeyen acıyı bilmez.
195- Parmağında bal tutan yalar.
196- Parası olan bulgur kaynatır, parası olmayan bıyık parlatır
197- Paran çoksa kefil ol, işin yoksa şahit ol.
198- Parayı veren düdüğü çalar.
199- Pay edene pay kalmaz.
200- Pehlivan yağlı kispetten belli olur.
R
201 - Rahvan at kendini yorar.
202- Rakıya verip anırma, tütüne verip savurma.
203- Rehbersiz yola çıkılmaz.
204- Rüzgar esmeyince yaprak kımıldamaz.
205- Rüzgarlı havanın kuytusu, yağmurlu havanın uykusu.
S
206- Sabreden derviş muradına ermiş.
207- Sabırla koruk helva olur.
208- Sabır cennetin anahtarıdır.
209- Sakla samanı gelir zamanı.
210- Sarımsağı gelin etmişler kırk gün kokusu çıkmamış
211- Sarımsak soğan, çok olur arkasını ovan.
212- Seyrek ek, sık topla.
213- Sel gider, kum kalır.
214- Semersiz eşek yük taşımaz.
215- Sıpa semeri gibi dingilder.
216- Soğan dikmedin, acısını bilmedin.
217- Söz gümüşse sükut altındır.
218- Suyun yavaş akanından, insanın yere bakanından.
219- Su testisi su yolunda kırılır.
220- Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer,
221- Sütle giren huy, canla çıkar.
Ş
222- Şaşıyla oturan kör olur.
223- Şehirliyi ad yıkar, köylüyü inat.
224- Şeytanla ceviz oynanmaz.
225-Şık şık eden nalçadır, işi bitiren paradır.
T
226- Tarlanın pakı, paranın akı.
227- Tarlayı saban, koyunu çoban.
228- Tarlayı dizle, tohumu gizle.
229- Tarlanın öz oğlu ot, üvey oğlu ekindir.
230- Taş taşa dayanır, taş duvar olur.
231- Taş taşı söker.
232- Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır.
233- Tazıya çul, yiğide yol dayanmaz.
234- Tazısız ava giden, tavşansız eve gelir.
235- Tay büyür at olur, sahibi mat olur.
236- Taya binen, yaya kalır.
237- Tencereyi teklet, pencereyi çiftlet.
238- Tencere yuvarlandı, kapağını buldu.
239- Tilki tilkiliğini belli edinceye kadar post elden gider.
240- Tilkinin dönüp geleceği yer kürkçü dükkanıdır.
241- Tilkiye tavuk güt demişler, ayağım yalınayak demiş.
242- Tilki uzanamadığı üzüme koruk dermiş.
243- Toprak gibi malın, ağaç gibi dalın olsun.
244- Toprağın sarası, iki suyun arası.
245- Tohumunu ele, sonra gider yele
246- Tutkal tavında yapışır.
247- Tüyde akıl olsa ayıda bitmez.
U
248- Ucuz etin yahnisi olmaz.
249- Ucuza dayanılmaz.
250- Ufak suda balık kendini büyük sanır.
251- Ummadığın taş baş yarar.
252- Ummadığın delikten yılan çıkar.
253- Usta hırsız, ustasını bastırır.
254- Uyuyan yılanın kuyruğuna basılmaz.
255- Uyku geldi bedene, ne mutlu gidene.
Ü
256- Ürüyen köpek ısırmaz.
257- Üzüm hırsızı güzün belli olur.
258- Üzümünü ye bağını sorma.
259- Üzüm bağda, bağ dağda.
V
260- Vakitsiz gül tez solar.
261- Vakitsiz öten horozun başını keserler.
262- Varma dula girme çula.
263- Varsa pulun, alem kulun.
264- Verme malını elere, vurma başını yerlere.
Y
265- Ya düdüğün çalmak, ya mandırada kalmak.
266- Yalnız yiyen sofrasını kendi kaldırır.
267- Yalnızın dostu şeytandır.
268- Yaş ağaca balta vurulmaz.
2679- Yaş eşek pazarında sorulur.
270- Yatakla yorgan görmüş, içinde ölü var sanmış.
271- Yalancının yalanı tükenmez.
272- Yarım elma gönül alma.
273- Yara sıcakken sarılır.
274- Yazın çalışan kışın rahat eder.
275- Yazın yatan kışın yorgan satar.
276- Yavuz hırsız ev sahibini bastırır.
271- Yediğim yeşil, dertlerim deşil.
278- Yetim hakkı yedi taş deler.
279- Yedir tazıyı, görsün yazıyı.
280- Yolcunun ak sakallısını döverler.
281 - Yola git erken, hesap et yerken.
282- Yumurtlayan tavuk gak gak eder.
283- Yük altında eşek kalır.
Z
284- Zahmetsiz rahmet olmaz.
285- Zemheride yoğurt isteyen cebinde inek taşır.
286- Zora dağlar dayanmaz.
287- Zor kazanan ter döker.